گاهی یک شرکت تجاری مجوز واردات و فروش کالای خاص یا مجوز خرید و صادرات کالای خاصی را دارد، ولی برای تأمین مالی با مشکل مواجه است. برای حل این مشکل و برای تأمین سرمایه مورد نیاز، با انتخاب یک نهاد واسط تقاضای انتشار اوراق مضاربه برای فعالیت تجاری خاص می‌کند. نهاد واسط بعد از مطالعه امیدنامه و کسب مجوزهای لازم اقدام به انتشار اوراق مضاربه کرده، با واگذاری اوراق و تجهیز سرمایه لازم، آن را به عنوان سرمایه قرارداد مضاربه در اختیار بانی قرار می‌دهد. بانی فعالیت تجاری مشخص را انجام داده، در پایان فعالیت سود حاصله را پس از کسر سهم عامل بین صاحبان اوراق تقسیم می‌کند. صاحبان اوراق می‌توانند اوراق را نگهداری کرده از سود تجاری استفاده کنند یا می‌توانند اوراق خود را در بازار ثانویه به فروش برسانند.

الگوی عملیاتی اوراق مضاربه خاص (موردی)


روابط حقوقی اوراق مضاربه خاص

۱- بانی(شرکت تجاری) طرح تجاری خود را در قالب امید نامه تنظیم کرده با مراجعه به مشاوره عرضه، به انتخاب شرکت واسط جهت انتشار اوراق مبادرت می‌ورزد.
۲- بانی در صورت نداشتن رتبه اعتباری اقدام به انتخاب ضامن می نماید. ضامن به عنوان عامل تضمین‌کننده سرمایه و سود دارندگان اوراق بهادار عمل نموده و مطابق مقررات وجودش الزامی است.
۳- شرکت واسط با کسب موافقت سازمان بورس و اوراق بهادار، اوراق مضاربه را منتشر کرده و از طریق عامل فروش در اختیار سرمایه‌گذاران مالی می‌گذارد.
۴- شرکت واسط با واگذاری اوراق مضاربه، وجوه سرمایه‌گذاران را به وکالت از طرف آنان جمع‌آوری می‌کند.
۵- شرکت واسط با بانی وارد قرارداد مضاربه شده و سرمایه جمع‌آوری شده را به وکالت از طرف صاحبان اوراق در اختیار بانی قرار می‌دهد.
۶- بانی بعد از اتمام عملیات تجاری مورد نظر، حق عاملیت خود را طبق قرارداد مضاربه از سود فعالیت تجاری برمی‌دارد و مابقی سود و اصل سرمایه را به واسط پرداخت می‌کند.
۷- شرکت واسط پس از کسر حق‌الزحمه خود و سایر ارکان انتشار اوراق، سود و اصل سرمایه را از طریق عامل پرداخت به صاحبان اوراق می‌پردازد.